کاربندي
يکي از تزيينات بسيار كهن و زيباي معماري سنتي استفاده از کاربندي است.کاربندي به انواع طاقسازي تزييني اطلاق مي‌شود و متشکل از باريکه طاقهاي موربي است که با يکديگر تلاقي مي يابد و از تقاطع آنها (مفصلها) براي ايجاد طاق، به منظور پوشش، استفاده مي شود.
از تاريخچه کاربندي اطلاع دقيقي در دسترس نيست، اما ريشه اين هنر را مي‌توان با ابداع گنبدهاي ايراني و ـ در نتيجه ـ نياز به گوشه‌سازي، براي تحمل بار به گنبد روي ديوار‌هاي بنا، مقارن دانست. رواج و اوج هنر کاربندي پس از دوره صفويه و بويژه در دوره قاجاريه بوده است. سابقاً در تالارها و فضاهاي بلند از نوعي کاربندي به نام شمسه‌سازي استفاده مي‌شد.
کاربردهاي کاربندي شامل اين موارد است: ايجاد تناسبات انساني در فضا، به نظم درآوردن فضاهاي داخلي، تنظيم نور و صدا در داخل بنا، فراهم آوردن فضايي مناسب به منظور اجراي طرحهاي هندسي در فضا، و ... .
 
از نمونه کاربندي‌ها در در بناهاي كهن مي توان به حمام گنجعلي خان کرمان، تيمچه‌هاي معروف کاشان، تيمچه ملک اصفهان، سراي امين الدوله کاشان، مسجد وکيل شيراز، اشاره كرد.
در برج آزادي از هنر کاربندي در فضاهاي مختلف بسيار الهام‌گيري شده است که نمونه‌هاي آن در نماي زير طاق بنا، سقف سالن دانستنيها، زير گنبد رک (واقع در طبقات برج)، بخوبي نمايان است.
  | 
